Asansörde yabancılarla birlikte acı verici bir şekilde garip hissetmek yaygın bir deneyimdir ve çeşitli psikolojik faktörlere bağlanabilir. Bazıları bunun doğuştan gelen rahatsızlığımızı tetikleyen alan eksikliği olduğunu söylerken, diğerleri acı veren sessizliği suçluyor. Belki de her ikisidir ya da diğer yolcuların nasıl tepki verebileceğini bilmediğimiz gerçeğidir. Asansörler genellikle yabancılarla yakınlaşmayı gerektirir ve başkalarının kişisel alanını işgal etme korkusu insanların başkalarıyla iletişim kurmakta isteksiz olmalarına neden olabilir.
İşte bunun neden olabileceğine dair bazı nedenler:
Sosyal Kaygı: Asansörler kapalı alanlardır ve sosyal anksiyetesi olan bireyler için yabancılara yakın olmak rahatsızlığı ve artan bir öz farkındalık duygusunu tetikleyebilir. Başkalarının olumsuz değerlendirme veya yargılama korkusu garipliğe katkıda bulunabilir.
Kişisel Alan Normları: Asansörler kişisel alana ilişkin sosyal normları ihlal eder. İnsanlar başkalarıyla yakın mesafede olduklarında, vücut dilleri, hareketleri veya potansiyel fiziksel temasları konusunda daha bilinçli hale gelebilir ve bu da gariplik duygularına yol açabilir.
Sınırlı Sosyal Etkileşim: Asansör yolculukları genellikle kısadır ve sosyal etkileşim için sınırlı fırsat vardır. Birçok sosyal durumda, küçük konuşmalar veya diğer sosyal ipuçları gerginliği azaltmaya yardımcı olur, ancak bir asansör yolculuğunun kısa sürmesi, herhangi bir iletişim biçimi kurmayı zorlaştırabilir ve garip bir sessizliğe yol açabilir.
Öngörülemeyen Sosyal Kurallar: Asansörlerde sosyal etkileşim kuralları belirsiz olabilir. Bazı insanlar sessiz kalmayı tercih ederken, diğerleri sohbet etmeye çalışabilir. Bu sosyal kuralların belirsizliği gariplik hissine katkıda bulunabilir.
Sözsüz İletişim: Sözel olmayan ipuçları sosyal etkileşimlerde önemli bir rol oynar. Asansör gibi kapalı bir alanda, bireyler göz teması, yüz ifadeleri veya vücut dili gibi sözsüz davranışlarının aşırı farkında olabilir ve bu da öz-bilince katkıda bulunabilir.
Grup Dinamikleri: Asansördeki yabancıların karışımı geçici, istemsiz bir sosyal grup oluşturur. Bu tür durumlarda, insanlar grubun yabancılığı ve nasıl davranacakları konusundaki belirsizlik nedeniyle rahatsızlık hissedebilirler.
Bu gariplik duygularının öznel olduğunu ve kişiden kişiye değişebileceğini unutmamak önemlidir. Bazı bireyler bu durumlarda rahatsızlık hissetmeyebilirken, diğerleri bunları zorlayıcı bulabilir.
