Aydın’ın Kuşadası bölgesinde yetişen, endemik bir tür olması ve yok olma riski taşıdığı için koruma altına alınan, Aydın Gaşağı olarak da bilinen Tülüşah’ı koruma çalışmaları devam ederken, yeni bir Tülüşah alanı daha keşfedildi.
İlk kez 1978 yılında Kuşadası’nda bulunup 1979 yılında Huber-Morath tarafından dünyaya "yeni tür" olarak tanıtılan Tülüşah, o tarihten günümüze doğal güzelliğinin yanı sıra tıbbi çalışmalara da kaynak oluyor. Yaklaşık yüksekliği 2,5 metreyi bulan ve mükemmel formu nedeniyle izleyenlerin dakikalarca bakabileceği Aydın Gaşağı, yok olma tehlikesi sebebiyle koruma altına alınırken, tıbbi araştırmacıların dahi özel izinle dokunabildiği endemik bitkinin önemine dikkat çekiliyor. Bu çerçevede il genelinde koruma çalışmaları da devam ederken, yapılan araştırmalar sonucunda yeni bir Tülüşah alanı daha keşfedildi. Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) tarafından yapılan saha çalışmaları esnasında 2 adet zeytinlik içerisinde yapılan incelemeler sonucunda yetişmiş 99 Tülüşah olduğunu tespit etti. Yeni Tülüşah alanının kayda geçmesi için harekete geçen EKODOSD, Aydın Doğa Koruma ve Milli Parklar İl Şube Müdürlüğü ve Kuşadası Belediyesi’ne bitkinin korunması ve kayda geçmesi için müracaatta bulundu.
“Bilimsel çalışmalara devam edilecek”
Tülüşah’ın korunması için çalışmalarına devam edeceklerini vurgulayan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü; “Tülüşah (Aydın Gaşağı) olarak bilinen ve adını Milli Parkın da bulunduğu Samson Dağları’nın antik isminden alan Rhaponticoides Mykale adındaki endemik bitkinin yeni yaşam alanları tespit edildi. IUCN’in Tehlike Kategorisinde “CR” (Çok Tehlikede) olarak belirlenen Tülüşahlar Kuşadası’nın en önemli bitkileri arasında olup, sıcakların yoğun olduğu Haziran ve Temmuz aylarında sarı renkleriyle görsel bir şölen sunmaktadır. Genellikle Yaylaköy’den Soğucak bölgesine denize doğru uzanan bölgelerde kendini gösteren bitkiyle ilgili yaptığımız araştırmalarda 2 yeni alan bulduk. Yoğun yapılaşmaların arasında kalan 2 zeytinlik içinde yaptığımız incelemelerde birinde 76, diğerinde 23 birey Tülüşah tespit ettik. Yandaki site görevlileri tarafından otların tırpanla kesildiklerini gördük. Çalışan görevlilere bitkileri tanıtarak, önemini ve özelliklerini anlattık. Bu bölgelerde ot kesmemelerini söyledik. Aydın Doğa Koruma ve Milli Park İl Şube Müdürlüğü ve Kuşadası Belediyesi’ne bitkinin korunması ve kayda geçmesi için müracaatta bulunduk. Kuşadası Belediyesi’yle yaptığımız incelemelerde her iki alanın belediyeye ait park alanı olduğu belirlendi. DKMP Şube Müdürlüğü uzmanlarıyla alanda yapılan incelemelerde gerekli koordinatlar alınarak Tülüşah yerleri tespit edildi. Bitkinin bu kadar yoğun yapılaşmaların içinde korunmasının nedeni, her iki alanın belediyeye ait park alanı olarak ayrılması olmuş. Doğa Koruma ve Milli Park Şube Müdürlüğü, Kuşadası Belediyesi, ADÜ Biyoloji Bölümü ve EKODOSD işbirliğiyle, Tülüşahların korunmasının sağlanması, izlenmesinin yapılması, yaşam alanlarında çoğalması ve yaygınlaşması için gerekli bilimsel çalışmalara devam edilecektir” dedi.
