Gıda ürünlerinde Türkiye’nin lider ihraç ürünlerinden çekirdeksiz kuru üzümün ihracat fiyatı 2023/24 sezonunda döviz bazında yüzde 29 değerlendi.
Osmanlı mutfağında sultanların sofrasını süsleyen, Türkiye’nin üretim ve ihracatında dünya lideri olduğu sultani çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı, 2022/23 sezonuna göre miktar bazında yüzde 3’lük azalışla 157 bin tondan 152,5 bin tona düşmesine rağmen Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatından elde ettiği döviz tutarı yüzde 25’lik artışla 265 milyon dolardan 333 milyon dolara çıktı. Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı 2022/23 sezonunun aynı döneminde 157 bin 18 ton karşılığı, 265 milyon 203 bin dolar olmuştu. Türkiye, 2022/23 sezonunda 251 bin ton çekirdeksiz kuru üzüm ihraç ederek, 426 milyon dolar döviz geliri elde etmişti. Türkiye, 2022/23 sezonunda çekirdeksiz kuru üzümü 110 ülkeye ortalama bin 689 dolardan ihraç ederken, 2023/24 sezonunda 2 bin 183 dolara yükseltti. Bu artışta Türkiye’deki yüksek enflasyon ve rekoltedeki düşüş etkili oldu.
“İhracatta 500 milyon dolar hedefliyoruz”
Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesinin 2023/24 sezonunda yüzde 22’lik düşüşle 246 bin tona düştüğü bilgisini veren Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Organik Ürünler ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesindeki yüzde 22’lik düşüşe rağmen ortalama ihraç fiyatını yüzde 29 artırdıklarını, bu sayede 2023/24 sezonu sonunda çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında 200 bin tonu, döviz getirisinde de 500 milyon doları aşmayı hedeflediklerini kaydetti. Türkiye’nin son 30 yılda bağcılığa büyük yatırım yaptığını anlatan Işık, “Türkiye’deki bağ alanları 1 milyon 150 bin dönüme ulaştı. Çekirdeksiz kuru üzüm rekoltemiz 100 bin ton seviyelerinden 300 bin tona ulaştı. Bu başarıyı Tarım ve Orman Bakanlığımız, ihracatçılarımız, üreticilerimiz, üniversitelerimiz, araştırma enstitülerimiz ortak hareket ederek yakaladık. Dünya Gıda Örgütü’nün sağlıklı gıdalar arasında yer verdiği çekirdeksiz kuru üzümde iklim değişikliğini de dikkate alarak modern üretim tekniklerini uygulayarak liderliğimizi sürdürecek güçteyiz. Ortalama ihraç fiyatımızdaki seviyeyi koruyarak, orta vadede kuru üzüm ihracatımızda 750 milyon dolara ulaşabiliriz” diye konuştu.
İngilizler beş çayında Türk üzümlü kek tercih etti
Türkiye, 1 Eylül 2023 tarihinde başlayan 2023/24 çekirdeksiz kuru üzüm ihraç sezonunda 7 Nisan 2024 tarihine kadar geçen 7 aylık süreçte en fazla kuru üzüm ihracatını 76 milyon dolarlık tutarla İngiltere’ye gerçekleştirdi. Türkiye, İngiltere’ye kuru üzüm ihracatında yüzde 22’lik artış yakalarken, İngilizler klasikleşen beş çaylarında Türk üzümlü kek tercihlerini sürdürdü. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında ikinci sırada Hollanda yer aldı. Hollanda’ya 2022/23 sezonunda 33,6 milyon dolar kuru üzüm ihraç eden Türkiye, 2023/24 sezonunun aynı döneminde Hollanda’ya ihracatını yüzde 33’lük artışla 44 milyon dolara taşıdı. Türkiye, ihracatta bir numaralı pazarı olan Almanya’ya 34,5 milyon dolarlık kuru üzüm ihraç ederken, Almanya’yı 26,7 milyon dolarlık tutarla İtalya izledi. Avrupa Birliği üyesi ülkeler, Türkiye’den 174 milyon dolarlık çekirdeksiz kuru üzüm talep etti. AB, Türkiye’nin kuru üzüm ihracatından yüzde 52 pay aldı.
Avustralya, Japonya ve Kanada’da ihracatta rekor artış
Türkiye’den Avustralya’ya yapılan kuru üzüm ihracatı yüzde 99’luk artışla 9,4 milyon dolardan 18,8 milyon dolara çıkarken, Japonya’ya yapılan kuru üzüm ihracatı yüzde 72’lik artışla 9,7 milyon dolardan 17,2 milyon dolara yükseldi. Kanada’ya 1 Eylül 2022-7 Nisan 2023 tarihleri arasında 9 milyon dolarlık çekirdeksiz kuru üzüm ihraç eden Türkiye, 2023/24 sezonunun aynı döneminde yüzde 49’luk artışla Kanada’ya olan kuru üzüm ihracatını 13,4 milyon dolara yükseltti. Son yıllarda Türk kuru meyve sektörünün önemli tanıtım faaliyetleri yaptığı Çin’e yaptığı ihracat ise yüzde 52’lik kan kaybıyla 2,8 milyon dolardan 1,3 milyon dolara geriledi.
