Yozgat'ın yeni nesil haber sitesi Yozgat Medya Köşe Yazarı Diyetisyen Beyzanur Şimşek yazısında; "Posa nelerde vardır? Hangi hastalık durumlarında artırılır?" diye yazdı..
Posa nelerde vardır? Hangi hastalık durumlarında artırılır?
Baklagiller, sert kabuklu meyveler, kepeği ayrılmamış tahıl ürünleri, sebzeler ve meyveler posa kaynağıdır. Sebzeler içinde posa içeriği en yüksek olan taze bezelye ve fasulyedir. Kabuklu yenen meyvelerin posa içeriği kabuğu soyularak yenenlerden daha yüksektir.
Hangi hastalık durumlarında artırılır?
Kanser hastalığı:
Diyet posasının kolon-rektum kanserini önlemedeki etkisi kolon bakteri florasını değiştirerek toksik metabolitlerin barsak hücreleriyle temas sürelerinin kısaltılmasıyla ilgilidir. Fermente olabilen ve prebiyotik özelliği gösteren oligosakkaritler zararlı bakterilerin çoğalmasını engelleyen bifido bakterilerinin sayılarını artırır. Aynı zamanda femantasyon sonucu oluşan kısa zincirli yağ asitleri barsak pHsını düşürerek bakteri enzimlerinin karsinojen üretimini azaltır ve mukozanın sağlığı için enerji kaynağı oluşturur. Posa içeriği yüksek tahıl, baklagil, sebze ve meyve tüketiminin prostat ve diğer kanserlerin oluşumlarını da azalttığı belirtilmiştir.
Kardiyovasküler hastalıklar:
Posanın kolesterol düşürücü etkisi şöyle açıklanmaktadır. Viskos, çözünebilir posa bağırsaklardan safra asitlerinin emilimini engelleyerek karaciğerde kolesterol sentezi için gerekli öncü ögelerin konsatrasyonunu azaltmaktadır. Ayrıca posadan zengin özü ve kepeği ayrılmamaış tam tahıl ürünlerinde bulunan gamma tokotrienolün karaciğerde kolesterol sentezini engelleyerek kan kolesterolünün düşürülmesinde etkili olduğu bildirilmiştir. Hiperkolesterolemili bireylerin diyetlerine yulaf ezmesi eklendiğinde serum kolesterolünde önemli düşüş olabilmektedir.
Kalın bağırsak hastalıklarında:
Çözünmez posa laksatif etkisiyle kalın bağırsağın çalışmasını olumlu yönde etkilemektedir. Çözünmez posa kaynağı buğday kepeği ve çözünür posa içeren yulaf kepeği, sebze ve meyve posalarından ve saf selülozdan daha çok dışkı ağırlığını artırdığından kabızlık tedavisinde daha uygundur.
Divertiküler kolon hastalığı uzun süren posalı diyet alımı ile ilintilidir. Bu hastalara yüksek posalı diyet verilmesi divertikülerin kötüye gidişini önleyebilmektedir.
Diyabet:
Besinlerin glisemik indeksi ile insülin direnci arasında önemli ilinti vardır. Glisemik İndeks (Gİ) yüksek besindeki nişasta hızlı sindirilerek insülin salınımını uyarırır, kanda glikoz ve insülin düzeyi yükselir. İnsülin alıcılarının baskılanmasıyla insülin direnci oluşur. Glisemik İndeks (Gİ) düşük tam tahıl ve kurubaklagil alımında nişasta yavaş sindirilip glikoz kana yavaş emildiğinden insülin talebi azalır ve insülin direncinin oluşma riski düşer. Diyet posası içeriği yüksek besinlerin glisemik indeksleri düşüktür.
