Yozgat'ın yeni nesil haber sitesi Yozgat Medya Köşe Yazarı Diyetisyen Beyzanur Şimşek yazısında; "FODMAP Diyet Yaklaşımı" diye yazdı..
İrritabl barsak sendromu (İBS) için FODMAP DİYET YAKLAŞIMI
Bağırsak alışkanlıklarının değişimi ve defakasyon ile rahatlayan huzursuz bağırsak sendromu olarakta bilinen bir sendromdur.
Sürekli gaz, şişkinlik, ishal ya da kabızlık durumu eğer sizlerde de var ise bir doktora başvurmakta fayda var.
Özellikle risk faktörlerinde kadın olmak, östrojen kullanımı, uzamış gastroenterit, antibiyotik kullanımı, gıda intoleransı, iskemik kolit hikayesinin olması, kötü yaşam şartları ve yüksek öğrenim düzeyi risk faktörlerini oluşturmaktadır.
İBS’nin ana bileşenleri kronik tekrarlayan karın ağrısı -ki olmazsa olmazıdır-, barsak alışkanlığında değişim ve ağrının defekasyon ile rahatlamasıdır. Bu bulguları açıklayacak organik patoloji olmadığında İBS adını alır.
IBS, genel popülasyonun %7-15'ini etkiler. Kadınlarda risk 2 kat daha fazla olmakla birlikte çoğunlukla gençlerde gözükse de artık 50 yaş üstünde de belirtiler gözlemlenmeye başlamıştır.
IBS hastalarının %70'e kadarı hastalık belirtilerinin başlaması belirli yiyeceklerle ilişkilendirilmiştir. Süt ürünleri, buğday, turunçgiller, kafein ve alkol gibi gıdalar bu hastalığın belirtilerini artırmaktadır.
Son zamanlarda geliştirilen bir diyet yaklaşımı, IBS semptomlarını tetikleyebilen ve/veya şiddetlendirebilen poliollerin (FODMAP'ler) yanı sıra yüksek oranda fermente olabilen oligo-, di- ve monosakkaritler içeren gıdaların kısıtlanmasından oluşur.
IBS HASTALARI İÇİN FODMAP TEDAVİ EDİCİ BİR DİYET SÜRECİNİ İÇERMEKTEDİR.
PEKİ NEDİR BU FODMAP?
Fermente edilen, oligosakkarit, disakkarit monosakkarit ve poliollerin kısaltılmış halidir.
Bu karbonhidrat içerikli gıdalar ozmotik aktivite ve fermantasyonlarından kaynaklanan gaz üretimine bağlı olarak artan intralüminal su hacmi, bağırsak lümeninde distansiyona neden olur ve duyarlı bireylerde gastrointestinal semptomlara neden olur.
FODMAP diyeti uygulanırken, yüksek FODMAP içeren yiyecekler diyetten çıkarılır ve daha düşük FODMAP içeren yiyecekler tercih edilir. Bu diyeti uygulamadan önce bir diyetisyen veya sağlık uzmanıyla konuşmak önemlidir.
Fodmap diyetinde çıkarılması gereken gıdalar;
Ekmekler ,Tahıllar, Etler (işlenmiş olanları), Baklagiller, Antep fıstığı, Yer fıstığı, Baklagiller
SEBZELER: Soğan, Sarımsak, Kuşkonmaz, Karnabahar, Lahana Patlıcan, Karalahana, Bamya, Mor lahana, Brokoli, Balkabağı (çok küçük bir dilim tüketilebilir), Hardal, Bezelye, Kırmızı pancar, Taze soğanın ve pırasanın beyaz kısmı
MEYVELER: Elma, Kayısı, Avokado (Çeyrek olabilir. Sorun yaratıyorsa çıkartılmalıdır) , Olgun muz, Böğürtlen, Kara dut, Mango, Şeftali , Nektarin, Armut, Erik , Karpuz , Hindistancevizi, Kuru meyveler
NOT: Bu yukarıda verilen yasaklı gıdalar genel olarak rahatsız ettiği düşünülmektedir. Günlük 1 porsiyon tüketimi sıkıntı olmadığı gibi birlikte tüketimi rahatsız edebilir. Bazı bireylerde de hiç rahatsızlık vermeyebilir. Besinin yetiştiği yer bile önemlidir. O yüzden bu diyet tamamen kişiye özel olmalı ve tedavi amaçlı olduğu için normal yaşama döndürmek için çok uzun yapılmamalıdır.
Düşük FODMAP diyetinin, özellikle karın ağrısı, şişkinlik ve ishal olmak üzere IBS semptomları üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceğine dair kanıtlar vardır. Bununla birlikte, düşük FODMAP diyetinin, özellikle uzun vadede, geleneksel IBS diyetlerinden üstün olup olmadığı henüz gösterilmemiştir. Eğer IBS teşhisi aldıysanız tedavi amaçlı bu diyette bir beslenme uzmanı ile görüşüp kontrollü gitmeniz fayda sağlayacaktır.
