Yozgat'ın yeni nesil haber sitesi Yozgat Medya Köşe Yazarı Diyetisyen Beyzanur Şimşek yazısında; "Kabızlık (Konstipasyon) nedir?" diye yazdı...
Kabızlık bir diğer adı ile konstipasyon bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ile gözlemlenen bir durumdur.
Bağırsak fonksiyonu, normal olarak bireyden bireye farklılık gösterir. Bir kişi için günde 3 defa dışkılama normal iken başka birisi için haftada 3 defa dışkılama normal sayılabilir. Tanım olarak kabızlık dışkılama işleminin haftada 2 ya da daha az olmasına denir.
Dışkılama sırasında ıkınma, parça parça sert bir dışkı, tam rahatlayamama hissi belirtileri arasındadır.
Günümüzde gittikçe artan bu sorun aslında tek başına bir hastalık değil var olan bir hastalığın belirtisi de olabilir.
Beyin bağırsak bir ileti halinde olduğu için bağırsak hareketlerinin yavaşlaması, sindirim sürecindeki sıkıntı bireylerin ruhsal durumunu bile etkileyebilir. Doğal bir süreçte sinirlenmediğiniz bir harekete ani bir öfke ile tepki verip sonrasında pişmanlık hissi yaşayabilirsiniz, bu ruhsal dengesizliğin altında kabızlıkta olabilir.
Peki günlük yaşantımızı bu kadar etkileyen bir olayı nasıl tedavi edebiliriz.
Öncelikle kabızlık kronik mi yoksa akut mu bunu belirlemek gerekir.
Akut kabızlık 3 aydan kısa süre içerisinde gözlemlenen ve tedavisi çok daha kolay olan sebebi genelde tek olan bir durumdur.
Kronik kabızlık ise bağırsak hareketlerindeki yavaşlılık hali üç aydan daha fazla ve sebebi daha karmaşıktır. Kronik kabızlık halinde hekime başvurmakta fayda vardır.
Kabızlığın Nedenleri:
Yetersiz su tüketimi
Yetersiz lif alımı (25-30 gram en az lif alınmalıdır.)
Rutin hayatta değişiklikler(seyahat vb.)
Pelvik taban kaslarında fonksiyon bozukluğu
Kullanılan ilaçların yan etkileri
Olabilir.
Akut Kabızlığın Tedavisi;
Kilo başına 30 ml su almakta fayda vardır.
Kuru meyveleri diyetinize ekleyebilir, hoşaf/ komposto şeklinde de tüketebilirsiniz. Çiğ salataları artırıp, sebze çorbaları tüketebilirsiniz.
Salatalarınıza hakiki zeytinyağ ekleyebilirsiniz. Probiyotik gıdalar yoğurt, kefir, ayran vb. tüketebilirsiniz. Hayatınıza küçük egzersiz, yürüyüşler ekleyebilirsiniz. Her gün aynı saatte tuvalete çıksanız da çıkmasanız da bekleyip, biyolojik saatinizi oluşturabilirsiniz.
Kronik Kabızlık Tedavisi;
Ben senelerdir tuvalete çıkamıyorum. İlaç, sinameki, açlık otu gibi çaylardan tüketmeden asla diyorsanız bu kısım sizin için çok daha önemli.
Sirkadyen Ritme Göre Beslenmek sizler için bir çare olabilir.
Aslında bizler Güneşin doğuşu ile güne başlayıp, batışı ile de günü sonlandırıyoruz. Sindirim için salgıladığımız enzimlerin çoğu gün ışığı ile başlayıp gün ışığının bitmesi ile de azalmaktadır.
Sindirimi zor olan şeker ve karbonhidratları gün batımından sonra tüketmemekte fayda var.
Zor şekerler nedir dediğinizi duyar gibiyim.
Süt ve süt ürünleri (laktoz bazlı ürünler)
Meyve ve meyve şekerleri( fruktoz bazlı ürünler)
Çiğ soğan ve çiğ sarımsak ( oligosakkarit bazlı ürünler) bu sindirimi zor olan şekerleri gün batımı yani ikindi vaktinden sonra tüketmemekte fayda var.
Kronik kabızlığı olan bireyler için özellikle pişmiş sebze yemeklerini haftanın 3 günü tüketmek, anne usulü tencere yemekleri tüketmek bağırsak mikrobiyata sağlığı için faydalı olacaktır.
Salatalara gelince malum çiğ salatanın önemi büyük ancak kronik kabızlığı olan bireyler gündüz çiğ salata tüketimi yaparken sindirim zorluğundan dolayı akşam çiğ salata yerine hafif pişmiş sebzeleri tercih edebilirsiniz.
Likit sebze yani sebze çorbaları kullanabilirsiniz.
Keten tohumu, chia, tef tohumu, çörek otu bu tohumları taneli tüketmek yerine çekip kullanabilirsiniz.
Ve tabii ki bitki çayları,
Sinameki, açlık otu gibi bağırsak süpürücü ( bağırsaktaki yararlı bakterileri bir süpürge gibi süpürürler) çayları kesinlikle tüketmeyiniz. Kısa sürede etki var gibi gözükse de bağırsaklarınızda uzun sürede daha çok zarar bırakacaktır. Onun yerine papatya, rezene, anason ve Melisa gibi sindirimi kolaylaştıracak çaylar eklenebilir.
Yemeklerden 45 dk sonrasında ılık suya 1 dilim limon ekleyip sindiriminizi rahatlatabilirsiniz.
Kabızlık olanlar için kür:
5 dal maydanoz
2 adet kuru kayısı
1 adet elma (kabukları ile birlikte)
2 adet kuru incir ( zeytin yağda bekletirseniz ve yağı ile kullanırsanız çok
daha faydalı olacaktır.)
1 sarımsak kadar taze zencefil
1 çubuk tarçın
2 bardak suda geceden sabaha kadar bekletip, blender edip
tüketebilirsiniz.
Şifa olması dileğiyle.
Unutmayın kolay sindirim, kolay kilo kaybı, sağlıklı ruh hali demektir.